7 Tips voor lesgeven over huiselijk geweld in het beroepsonderwijs
Als docent in het beroepsonderwijs bereid je studenten voor op hun toekomstige werkpraktijk. Een deel zal in het werk te maken krijgen met cliënten, patiënten of leerlingen die mogelijk slachtoffer of pleger zijn van huiselijk geweld. Daarom is het essentieel om studenten goed voor te bereiden op het herkennen en adequaat aanpakken van huiselijk geweld. Deze 7 tips helpen je om hierover les te geven.
FOTO: ADOBE STOCK
1. BIED EEN GEDEGEN KENNISBASIS
Om les te kunnen geven over huiselijk geweld en kindermishandeling is het belangrijk dat je je zelf goed verdiept hebt in het onderwerp en dit gedegen overdraagt aan je studenten. Op de website van Augeo Foundation vind je heel veel informatie, bijvoorbeeld over: kindermishandeling, langetermijngevolgen of de meldcode.
Geef studenten tenminste uitleg over wat huiselijk geweld is, welke vormen er zijn, hoe het kan ontstaan, welke gevolgen het op korte en lange termijn kan hebben, welke signalen op huiselijk geweld kunnen wijzen en wat zij kunnen doen bij vermoedens. Hierdoor vergroot je het bewustzijn bij studenten dat huiselijk geweld een veelvoorkomend probleem is dat schadelijk kan zijn voor alle gezinsleden. En dat zij het oplettende oog van een buitenstaander nodig hebben om huiselijk geweld te signaleren en te stoppen.
2. OEFEN PRAKTISCHE VAARDIGHEDEN
Het is belangrijk om je studenten te leren wat ze kunnen en moeten doen bij een vermoeden van huiselijk geweld bij een cliënt of kind. De stappen van de meldcode bieden daarin houvast. Een belangrijke eerste stap is om zorgen zo vroeg mogelijk aan gezinsleden voor te leggen; dat vergroot de kans op samenwerking met hen en draagt bij aan het zo snel mogelijk stoppen van huiselijk geweld. Oefen met studenten met name vaardigheden als objectief signaleren, gespreksvoering en samenwerken, zodat zij zelfverzekerd kunnen handelen wanneer ze vermoeden dat er sprake is van
geweld.
3. BEROEPSHOUDING: GEEF ZELF HET GOEDE VOORBEELD
Naast kennis en vaardigheden is een alerte en respectvolle beroepshouding belangrijk in de aanpak van huiselijk geweld. Dat leer je studenten het best als je zelf het goede voorbeeld geeft. Geef je lessen vanuit een open houding, luister naar de inbreng van studenten, ook als hun meningen en ideeën afwijken van die van jezelf of van de rest van de groep. Stimuleer het gesprek, wees onbevooroordeeld, oprecht nieuwsgierig en betrouwbaar. Allemaal houdingsaspecten die je ook van (toekomstige) professionals verwacht in hun werk met kinderen en ouders.
4. HELP STUDENTEN ZICH TE VERPLAATSEN IN ANDEREN
Een specifiek aandachtspunt is dat studenten leren zich te verplaatsen in de verschillende perspectieven binnen huiselijk geweld. Zo kan het voor studenten moeilijk zijn vanuit de kant van de pleger naar de situatie te kijken. Of van de mishandelde vrouw die haar gewelddadige partner niet verlaat. Het verplaatsen in het perspectief van degene die jij moeilijk te begrijpen vindt helpt bij het zoeken naar een gezamenlijke oplossing. Een niet-veroordelende houding is daarin cruciaal.
5. LEER STUDENTEN REFLECTEREN
Huiselijk geweld is een complex onderwerp waarin verschillende handelingsmogelijkheden zijn, waarvan op voorhand niet altijd zeker is welke de beste is. Daarom is het belangrijk dat studenten leren reflecteren op hun eigen handelen, vooral in situaties die kunnen leiden tot onzekerheid of dilemma’s. Moedig hen aan na te denken over waarom ze bepaalde keuzes maken en wat de impact van hun acties kan zijn. Een professioneel oordeel moet je kunnen onderbouwen met feiten en argumenten. Stimuleer het gesprek over de invloed van emoties, normen en waarden op beslissingen. Zo leren studenten hun professionele houding te ontwikkelen.
6. VERSTERK SAMENWERKING MET ANDERE PROFESSIONALS
Een belangrijke vuistregel in de meldcode is: Doe het niet alleen. In het geval van huiselijk geweld is samenwerking essentieel. Leer je studenten hoe ze effectief kunnen samenwerken met andere professionals zoals Veilig Thuis, maatschappelijk werkers en hulpverleners. Dit zorgt ervoor dat studenten niet alleen kennis en vaardigheden ontwikkelen, maar ook leren hoe ze in teamverband kunnen werken om de situatie van slachtoffers en plegers van geweld te verbeteren. De gratis online cursus ‘Samen leren van calamiteiten’ biedt hiervoor inspiratie.
7. MAAK GEBRUIK VAN BESTAANDE LESMATERIALEN
Een handige manier om reflectie en discussie te bevorderen, is door gebruik te maken van gesprekstools zoals de 'In gesprek over meldcode dilemma’s'. Deze tool bevat herkenbare vraagstukken uit de praktijk, waardoor studenten kunnen reflecteren op hun eigen handelen in groepsverband of individueel. Dit helpt hen om praktische ervaring op te doen met de meldcode en dilemma’s die ze in hun toekomstig beroep kunnen tegenkomen. Daarnaast heeft Augeo Foundation voor alle relevante MBO, HBO en universitaire opleidingen e-learnings en klassikale werkvormen op maat ontwikkeld. Met dit ‘blended’ aanbod leren zowel studenten als docenten huiselijk geweld signalen bespreekbaar maken en adequaat aanpakken volgens de stappen van de meldcode. Kijk in onze academy wat wij het beroepsonderwijs te bieden hebben:
www.augeo.nl/augeo-academy/sector.
DE AUTEUR IS VERBONDEN AAN AUGEO
FOUNDATION
